Macaristan‘ın başkenti Budapeşte biraz Türk, biraz Avrupalı, bolca tarih, bolca kültürel aktivite ve bolca sanat eseri sunan bir kent. Şehre turist olarak gittiğinizde bu havayı soluyacaksınız zaten ancak gittiği yerlerde alışveriş yapmayı seven gezginlerin şehrin alışveriş kültürü ve olanaklarıyla ilgili daha detaylı bilgiye ihtiyaç duyabileceğini de düşünüyorum. Budapeşte Alışveriş Rehberi yazısında kentteki alışveriş olanakları, neyi nerede bulabileceğiniz ve ihtiyaç duyacağınız tüm bilgileri sade bir dille bir araya toplamak istedim. Umarım Budapeşte’de alışveriş yapmak sizin için yorucu olmaktan çok keyifli bir aktivite olarak gerçekleşir.
Budapeşte Alışveriş Hakkında Bilgiler
Budapeşte Alışveriş Rehberi yazısına başlarken öncelikle şehirle ilgili genel bilgiler vermem daha iyi olur. Bu şekilde hem alışveriş için zamanlamanızı daha iyi ayarlar hem de ihtiyaç duyacaklarınızı (nakit para, döviz bozdurma gibi) önceden organize edebilirsiniz.
Para Birimi: Budapeşte’de geçerli olan ülkenin para birimi HUF simgesiyle gösterilen Forint’dir ve bu yazının yazıldığı tarih olan Ocak 2018 itibariyle 1 Euro 300–310 Forint seviyesindedir. Bazı turistik mağazalarda USD veya Euro kabul edilmekle birlikte çok sık rastlanan bir durum değil ve buna güvenerek yanınızda Forint bulundurmadan alışveriş yapmaya çalışmamanızı öneririm.
Döviz Bozdurma: Hemen hemen tüm modern şehirlerde olduğu gibi Budapeşte’de de döviz bozdurmak için ATM’ler, döviz büroları, banka şubeleri veya bazı otellerin resepsiyonlarını kullanabilirsiniz. Ve tabii hiçbir hizmet karşılıksız yapılmayacağından dolayı bunun da bir bedeli var.
Bazı yerlerde kuru yüksek (ya da normal değerinden) alarak belirli bir yüzde komisyon kesilir, bazılarında ise komisyon kesilmez ancak kur daha düşük alınır. Dolayısıyla Budapeşte’de döviz bozdurmadan önce kurları kontrol edip ardından komisyon alınıp alınmayacağını öğrenmeniz en doğrusu. Genel bir bilgi olarak da, en avantajlı döviz bozdurma işlemini ATM’lerden yapabileceğinizi belirtmem lazım.
Genel olarak %1–3 arası bir kaybınız varsa bu kabul edilebilir bir rakam ancak bundan daha fazlasını (ister komisyon adı altında, ister düşük kurdan döviz bozdurma olarak) kabul etmemenizi ve başka bir seçeneği (ATM veya döviz bürosu) denemenizi öneririm. Özellikle havaalanında %10-15 civarında bir komisyon uygulandığı için havaalanı döviz bürolarını mecbur olmadığınız sürece kullanmamanızı tavsiye ederim.
Kredi Kartı Kullanımı ve ATM’ler: Orta ve büyük ölçekte mağazaların hemen hepsi kredi kartı kabul ediyor, hatta turistik yerlerdeki bazı küçük işletmeler de. Ancak Pazar yerlerindeki standlarda veya yerel küçük işletmelerde kredi kartı geçmeyeceğini düşünerek yanınızda her zaman bir miktar nakit Forint bulundurmanızı öneririm.
Budapeşte’de yaygın bir ATM ağı mevcut dolayısıyla döviz bozdurma ihtiyacı da duymadan, banka kartınız veya kredi kartınızla ATM’lerden direkt Forint çekebilirsiniz.
Yalnız Türkiye’deki bankanız yurt dışında para çekimi için komisyon uygulayabilir veya parayı TL hesabınızdan çekecekseniz kuru olduğundan daha yüksek alabilir (Parayı TL hesabınızdan çekiyorsunuz ancak Budapeşte’deki ATM size Forint veriyor. Dolayısıyla burada önce TL birimi Euro veya USD’ye çevriliyor, ardından o da Forint’e çevriliyor). Bankadan bankaya değişen bir durum olduğu için Budapeşte Alışveriş Rehberi yazısında bu konuda net bir bilgi veremiyorum ancak gitmeden önce bankanızın internet sayfasından veya müşteri hizmetlerini arayarak bu masraflarla ilgili net bilgi almanızı tavsiye ederim.
KDV Muafiyeti (Tax Free Alışveriş): Budapeşte’de tek bir mağazadan toplamda 50.000 HUF veya üzerindeki alışverişlerinizde ödediğiniz KDV’yi geri alabilirsiniz. Ki bu da çoğu üründe %27 gibi bir oran. Bunun için Tax Free kapsamındaki mağazalardan alışveriş yapıyor olmalısınız ki bu mağazaların vitrininde mutlaka “Tax Free” yazan bir etiket olur. Alışveriş sonrasında mağaza görevlisinden KDV iadesi için Tax Free formunu isteyip doldurmanız gerekmektedir.
Alışverişlerinizin vergisini iade alabilmek için Tax Free Ofisi’ne vermeniz gereken evraklar ise;
FaturaMağazada size verilen ve doldurmuş olduğunuz Tax Free formuYine mağazada Tax Free alışverişler için verilen ayrı bir fatura dahaBir zarf
Budapeşte’de Ferenc Liszt Havalimanı’nda check-in yaptıktan sonra ancak pasaport kontrolünden geçmeden önce yukarıda saydığım evrakları IBUSZ Ofisi’ne teslim ederek alışverişinizin KDV’sini hemen orada geri alabilirsiniz.
Mağaza Açılış Saatleri: Budapeşte Alışveriş Rehberi yazısında bahsetmek istediğim bir diğer konu da mağazaların açılış, kapanış saatleri ile tatil günleri. Öncelikle kentte genel olarak Pazar günleri mağazalar kapalıdır ve Cumartesi günleri ise açık olmalarına rağmen daha erken kapanır. Bu genel durumdu. Özelde ise; turistik yerlerde Pazar günleri de açık olan mağazalar mevcut.
Açılış saatleri süpermarketler ve yiyecek satan yerler için sabah 07:00-08:00 civarı, diğer mağazalar için 09:00–10:00 aralığında olup, kapanışlar 18:00–20:00 arasında değişir. Söylediğim gibi mağaza ve dükkanların Cumartesi günleri birkaç saat daha erken kapandığını unutmamalısınız.
Budapeşte’de Güney Avrupa ülkelerindeki gibi mağazaların gün içinde birkaç saat öğle paydosu vermesi görülen bir durum değil, dolayısıyla sabah açılan bir mağaza tüm gün açık kalmaya devam ediyor.
Pazarlık: Büyük mağalazalarda ve AVM’lerde pazarlık etme şansı elbette yok. Daha doğrusu ürünlerde fiyat etiket olan veya barkod sistemi olan yerlerde pazarlık yapılmıyor. Ancak küçük turistik dükkanlarda veya pazarlardaki standlarda pazarlık edebilirsiniz.
Budapeşte’de Alışveriş Yapılacak Yerler
Budapeşte alınabilecek ürünler açısından zengin bir seçeneğe sahip olmanın yanında alışveriş yerleri konusunda da her zevke uygun olanaklar sunan bir şehir. AVM kültürünü seviyorsanız yüzlerce markayı birarada bulabileceğiniz AVM’ler, sokak mağazalarını dolaşıp arada keyifli bir cafede soluklanmak istiyorsanız alışveriş caddeleri, pazarların atmosferini ve hareketliliğini seviyorsanız irili ufaklı onlarca pazar yeri. Kısacası Budapeşte her zevke, her beklentiye ve her bütçeye uygun seçeneğe sahip.
Budapeşte Alışveriş Caddeleri
Alışveriş Budapeşte’de az ya da çok yapmanız gereken bir aktivite. Zira fiyatlar çok uygun. Üstelik şehirde Türkiye’de artık yok olmaya yüz tutan cadde mağazaları da bolca mevcut. Kentteki en önemli birkaç alışveriş caddesini sizler için Budapeşte Alışveriş Rehberi yazısında özetlemek istiyorum.
Vaci Utca: Budapeşte’nin en ünlü alışveriş caddesi Vaci Utca Vörösmarty Meydanı’ndan Central Market Hall (Nagy Csarnok) arasında uzanıyor. 18. YY’dan beri kentin en önemli ticari merkezi olan caddenin Elizabeth Köprüsü’nün kuzeyinde ve güneyinde kalan kısımları ise atmosfer olarak birbirinden çok farklı.
Araç trafiğine kapalı ve tarihi yapılarla süslü olan caddenin geneli aslında çok turistik ancak kuzey kısmı aşırı kalabalık ve hareketli iken güney kısmı daha sakin ve keyifli diyebilirim.
Elbette burada yer alan yerel mağazaların büyük çoğunluğu aslında kalitesiz ve ucuz ürünleri aşırı pahalı satan turist tuzaklarından ancak yine de aralarında alışveriş yapmaya değer, özgün ürünler satan yerler de mevcut. Tabii bunlar dışında Benetton, C&A, H&M gibi uluslarası zincir mağazaların şubeleri de Vaci Utca’da yer alıyor. Aslında bir nevi Budapeşte’nin İstiklal Caddesi diyebilirim.
Fashion Street: Deák Ferenc Caddesi’nin restore edilerek 2007’de açılmasıyla Budapeşte alışveriş hayatında önemli bir yere gelen Fashion Street kısa ve çevresi dar parke taşlı sokaklarla çevrili, Hugo Boss, Max Mara, Tommy Hilfiger, Lacoste gibi orta ve orta üstü segmentte markaların domine ettiği bir alışveriş cenneti. Burada yer alan şık Valpiano’da lezzetli bir İtalyan yemeği arası da verebilirsiniz.
Andrassy Avenue: Budapeşte’de Gucci, Louis Vuitton, Armani gibi high-end markaları arıyorsanız gitmeniz gereken adres Andrassy Avenue. Üstelik bu caddeye açılan daha küçük sokaklar ise görece uygun fiyatlı butiklerle dolu.
Grand Boulevard (Nagykörút): 4 kilometreyi aşan boyu ve 45 metrelik genişliğiyle Budapeşte’deki en büyük bulvar olan Nagykörút şehirdeki 5 farklı bölgeden geçiyor. 1870 yılında yapılan ve bugün kentte önemli bir yere sahip olan bulvar daha çok küçük ve orta büyüklükte yerel mağazalar ve markalarla dolu.
Budapeşte Alışveriş Merkezleri
Avrupa’da görmeye alışkın olduğumuz üzere AVM kültürü Budapeşte’de de şehir dışına odaklanmış durumda. Elbette şehirde de aradığınız her şeyi ve aynı zamana yeme içme gibi aktiviteleri tek çatı altında bulabileceğiniz seçenekler mevcut ancak sınırlı. Budapeşte Alışveriş Rehberi yazısında sizlere şehir merkezinde veya merkeze yakın olarak önerebileceğim 3 AVM mevcut.
WestEnd City Center: Adidas, Bershka, C&A, Calzedonia, Clinique, Esprit, Lacoste gibi zincir mağazaların yer aldığı West End City Center’ın Avrupa’daki en büyük alışveriş merkezi olduğunu söylersem yanlış olmaz.
Adres: Vaci utca 1-3, BudapeşteAçık: Her gün 10:00–21:00, sadece Pazar günleri 10:00-18:00
Corvin Plaza: New Yorker, Promod, Yves Rocher, C&A, Deichmann, H&M gibi zincir mağazaların yerel Maca markalarıyla bir arada bulunduğu Corvin Plaza aslında sıra dışı bir özelliği olmayan, ancak Budapeşte Alışveriş Rehberi yazısında özellikle AVM alışverişi seven gezginlere önerebileceğim bir diğer seçenek.
Adres: Futo utsca 37-45, BudapeşteAçık: Her gün 10:00–21:00, sadece Pazar günleri 10:00-19:00
Arena Plaza: Eski bir at yarışı pisti üzerine kurulmuş olan Arena Plaza’da tipik AVM mağazalarının yanında bir de kış aylarında açık olan buz pateni pisti bulunuyor. Belki de buranın tek ve en ilgi çekici yanı bu.
Adres: Kerepesi utca 9, BudapeşteAçık: Pazartesi Perşembe arası 10:00–21:00, Cuma – Cumartesi günleri 10:00–22:00 ve Pazar günleri kapalı.
Budapeşte Sokak Pazarları
Budapeşte hiç şüphesiz taze sebze, meyve ve her türlü yiyeceğin, el sanatları ürünleriyle birlikte satıldığı sokak pazarlarıyla da ünlü. Kentteki tarihi yapılar ve turistik yerleri gezmekten biraz zaman ayırdığınızda şehrin pazarlarının da ne kadar hareketli ve keyifli olduğunu görebilirsiniz. Size önerim olan pazarlar ise;
The Great Market Hall (Nagy Csarnok): 1897 yılında açılan ve Budapeşte’nin en büyük, en ünlü sokak pazarı Büyük Pazar yiyecek, içecek ve el sanatları ürünlerinin hepsini bulabileceğiniz, 3 katlı tarihi bir yapıda kurulan bir pazar. Zemin kat et ve balık ürünlerine, birinci kat Paprika, Tokaji şarapları ve Palinka gibi yerel lezzetlere, son kat ise bin bir çeşit hediyelik eşya ürünlerinin yanında cafe ve restoranlara ayrılmış durumda.
Adres: Great Market Hall, Vamhaz krt. 1-3, BudapeşteAçık: Pazar hariç her gün 06:00-18:00
Ecseri Market: Şehir merkezinin biraz dışında kalan Ecseri Market’a Grand Market Hall’dan toplu taşıma ile 35-40 dakikada ulaşılıyor ancak yolda harcayacağınız zamana kesinlikle değer. Şehrin en büyük antika pazarı Ecseri hem turistler hem de Budapeşteliler tarafından akın akın ziyaret ediliyor ve burada aklınıza gelebilecek her türlü ürünü çok uygun fiyatlarla bulmanız mümkün. Budapeşte Alışveriş Rehberi yazısında sıra dışı bir alışveriş deneyimi için tavsiye edebileceğim en önemli pazar diyebilirim.
Adres: Nagykőrösi út 156, 1194 BudapeşteAçık: Hafta içi 08:00-16:00, Cumartesi günleri 08:00-15:00, Pazar günleri 08:00-13:00
Pecsa Market: Bir başka antika pazarı Pecsa Market da Budapeşte’de ucuz ve sıra dışı ürünler bulabileceğiniz bir yer. Pazarlık ise şart.
Adres: Balassi Bálint utca 2-10, 1183 Budapeşte
Açık: Sadece haftasonları 08:00-14:00
Budapeşte’den Ne Alınır?
Yüzyıllara dayanan tarihi, göçebe kültürün getirdiği kültürel zenginlik ve Avrupa’nın merkezinde yer almanın sağladığı coğrafi olanaklarla Budapeşte alışveriş açısından tam bir cazibe merkezi. Üstelik diğer Avrupa şehirlerine göre fiyatların daha uygun olması da bir başka avantajı. Kentin alışverişini yönlendiren ana unsurlar ise gastronomik zenginlikleri ve el sanatlarındaki başarıları diyebilirim.
Daha detaylı olarak Budapeşte’den Ne Alınır yazımda okuyabilirsiniz ancak ismen burada da bahsetmem gerekirse Tokaji Şarapları, Palinka ve Unicum likörleri gibi yerel lezzetler başta olmak üzere, Budapeşte’den kaliteli el yapımı porselenler, Ajka Kristalleri, işlemeli masa örtüleri veya giysiler, boyanmış yumurtalar veya gizli bölmeleri de olan sıradışı bir güzellikte süslenmiş ahşap kutular alabilirsiniz.
Budapeşte gezilecek yerler ve Budapeşte’de nerede kalınır? başlıklarımızı da okumayı unutmayın.
